6 Mayıs Dünya Astım Günü
07 Mayıs 2025

Bu yıl 6 mayıs Dünya Astım günü olarak belirlenmiştir. Astım hava yollarının kronik enflamasyonu ile gelişen hava yollarında daralmanın yol açtığı  nefes darlığı ile karakterize bir hastalıktır. Hastalığın atak denen şiddetli nefes darlığı dönemi hasta için oldukça zorlu bir dönemi tanımlar. 2025 Dünya Astım Günü kapsamında, Küresel Astım Girişimi (GINA), bu yılın temasını “İnhale Tedavileri HERKES için Erişilebilir Hale Getirin” olarak belirlemiştir. GINA, astımı olan kişilerin hem hastalığın kontrolü hem de atakların tedavisi için hayati öneme sahip inhale ilaçlara erişimin sağlanması gerektiğine dikkat çekmektedir. 

Hastaların astım atakları, hastalar ve yakınları için büyük sıkıntılara yol açar ve bu ataklar hastaneye yatışa hatta bazı durumlarda ölüme neden olabilir. Kortikosteroid içeren inhale ilaçlar, astıma yol açan temel iltihabı tedavi ederek bu atakları önler.

Doktorlar ve sağlık profesyonellerinden, astımı olan her bireyin, rahatlatıcı ilaçların yanı sıra (veya bunlarla birlikte) bilimsel kanıtlara dayalı, temel inhale kortikosteroid içeren ilaçlarla tedavi edilmesini sağlamaları istenmektedir. Bu sayede astıma bağlı önlenebilir hastalık yükü ve ölümler engellenebilir.

Astım, dünya genelinde 260 milyondan fazla insanı etkileyen, en yaygın kronik bulaşıcı olmayan hastalıklardan biridir ve her yıl 450.000'den fazla ölüme neden olmaktadır. Bu ölümlerin çoğu önlenebilir niteliktedir.

Düşük ve orta gelirli ülkelerde, inhale ilaçların (özellikle kortikosteroid içeren inhale ilaçların) bulunabilirliğinin az olması veya yüksek maliyetleri, dünya genelindeki astıma bağlı ölümlerin %96’sının bu ülkelerde meydana gelmesinin başlıca nedenidir.

Yüksek gelirli ülkelerde dahi, yüksek maliyetler birçok astım hastasının temel inhale ilaçlara erişimini kısıtlayabilmekte ve bu durum yetersiz astım kontrolü ile önlenebilir ölümlere yol açabilmektedir.

Politika yapıcılar, hükümetler, sağlık hizmeti ödeyicileri, ilaç endüstrisi üreticileri ve tedarikçileri; bilimsel olarak kanıtlanmış, oldukça etkili astım yönetimi mevcut olmasına rağmen devam eden önlenebilir astım kaynaklı hastalık ve ölümlere karşı duyarlı olmaya çağrılmaktadır.

Tüm dünyada, tüm ülkelerde "İnhale Tedavileri HERKES için Erişilebilir Hale Getirme" çabalarını artırmaya davet ediyoruz.

Göğüs Hastalıkları Kliniği
Prof. Dr. Bünyamin SERTOĞULLARINDAN