HİPERTANSİYON VE ÖNEMİ
Hipertansiyon (yüksek kan basıncı), kalbin pompaladığı kanın damar çeperinde oluşturduğu basıncın normal değerlerin üzerinde olması durumudur.
Yetişkin bireylerde sistolik kan basıncının (büyük tansiyon) 139 mmHg ve/veya diyastolik kan basıncının (küçük tansiyon) 89 mmHg’dan daha yüksek bulunması hipertansiyon olarak tanımlanır.
Hipertansiyonun tüm dünyada yetişkinlerin yaklaşık %30'unu etkilemekle birlikte sıklığı yaş ile birlikte artar.
Yüksek tansiyon, birincil hipertansiyon veya ikincil hipertansiyon olarak sınıflandırılır. Birincil hipertansiyon, vakaların %95 ini oluşturur, genetik sebeplere bağlıdır.%5’lik bölümü oluşturan İkincil hipertansiyona ise böbrek ve endokrin sisteme ait hastalıklar yol açar.
Hipertansiyon nadiren belirti verir. Hipertansiyonlu kişilerde baş ağrısı, baş dönmesi ve kulaklarda uğultu ortaya çıkabilir. Tanı genellikle sağlık taraması sırasında ölçüm ile konur.
Hipertansiyonun önemi kontrolsüz kalması durumunda herhangi bir belirti olmasa bile zaman içerisinde kan damarlarında hasar oluşturması ve böylece damar sertliğine bağlı olarak kalp krizi, kalp yetmezliği,, inme, böbrek yetmezliği gibi organ hasarına yol açmasıdır.
Hipertansiyon riskini artıran bazı faktörler diyette aşırı tuz kullanımı, aşırı vücut ağırlığı, sigara içme, fiziksel hareketsizlik ve alkol kullanımıdır.
Hipertansiyon erken ölümlere yol açan önlenebilir risk faktörlerinden en önemlisidir. Bu nedenle çeşitli hipertansiyon dernekleri tarafından önerilen yaşam tarzı değişiklikleri hekiminizin önerdiği kan basıncını düşüren ilaçların yanında hipertansiyonun kontrol altına alınmasında yardımcı önlemlerdir.
Bunlar; Normal vücut ağırlığının korunması ( vücut kitle indeksi 20–25 kg/m2) , diyetteki tuz alımının günlük 6 gramın altına düşürülmesi, yürüyüş gibi düzenli aerobik fiziksel aktivite (günde ≥ 50 dakika, haftanın çoğu günü), alkol tüketiminin azaltılması, meyve ve sebze tüketiminin arttırılması ve stresten uzak durulmasıdır.
Uzm. Dr. Mehmet Sonbahar
Dahiliye Kliniği Eğitim Görevlisi