Verem, bir diğer deyişle akciğer tüberkülozu, tüberküloz basilinin akciğerleri tutmasıyla gelişen bulaşıcı bir akciğer hastalığıdır. Hastalık geçmişte dünyada ve ülkemizde çok sayıda ölüme yol açarak önemli bir sorun oluşturmuştur. Günümüzde hastalık için etkili tedavi bulunmasına rağmen bu tedaviye ulaşılamaması veya uygun kullanılmamasına bağlı ölümler hala olmaktadır.
Dünyada 2022 yılında yaklaşık 11 milyon insan vereme yakalanırken 1.3 milyon insan verem nedeniyle ölmüştür. Vereme hasta bireylerin konuşması, öksürmesi sonucu ortaya yaydıkları basiller neden olur. Hastalığının farkında olmayan bireyler hastalığı yayarak toplum sağlığına tehdit oluşturur. Tüberküloz basilini alan herkes verem hastası olmamaktadır. Tüberküloz basilini alan çocuklar immün sistemlerinin gelişmemiş olması nedeniyle verem gelişmesi için en yüksek risk altındadır. İmmün sistemi zayıflatan hastalıklara sahip olan veya tedaviler alan bireylerde artmış verem gelişmesi riski taşırlar. Hastalık gelişen bireyler öksürük, kanlı balgam çıkarma, iştah kaybı, ateş, terleme, kilo kaybı şikayetlerinin uzun süre devam edip geçmemesiyle kendini gösterir.
Tüberküloz tanısı hastanın solunum örneklerinde tüberküloz basilinin gösterilmesi ile konur. Verem tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlanır. Tüberküloz tedavisi diğer enfeksiyon hastalıklarına göre daha uzun olup 4-6 ay sürmektedir. Tüberküloz tedavisinin uygun süre kullanılması çok önemlidir. Uygun süre ve şekilde kullanılmayan tedaviler tüberküloz basilinin direnç kazanmasına yol açmaktadır. Dirençli tüberküloz basilleri tedavisi zor veya 20 ay kadar uzun süren tedavi gerektiren verem hastalığına yol açmaktadır. Ülkemizde verem savaş dispanserleri veremle mücadelede öncü kurumlarımızdır. Hastalığın etkin tedavisi ve kontrolünde çok önemli bir görev ifa etmiş ve etmektedirler.
Tüberküloz tanısı alan hastalarımız tedavisi olan bu hastalıktan korkmasınlar ve tedavilerini gerektiği şekil ve sürede kullansınlar. Tüberkülozlu hastaya temas eden vatandaşlarımızda hastanelerimizde göğüs hastalıkları polikliniklerine veya verem savaş dispanserlerine başvurarak takiplerini yaptırmaları gerekmektedir.
Göğüs Hastalıkları İdari ve Eğitim Birim Sorumlusu
Prof. Dr. Bünyamin SERTOĞULLARINDAN