İnme ya da diğer adıyla felç, beyinde kan akışının bozulması sonucu meydana gelen bir durumdur. İki ana türü vardır: beyindeki damarların tıkanması sonucu iskemik inme ve beyinde kanama olması sonucu hemorajik inme gelişir. Yüzde kayma, konuşmada bozulma veya kolda ve bacakta güçsüzlük inmede en sık görülen bulgularıdır. Bunların dışında
görme kaybı, baş dönmesi, dengesizlik, çift görme, beceriksizlik, istemsiz hareket ve yürüyememe, ani hafıza kaybı, epilepsi nöbeti, ciddi baş ağrısı, bilinçte bozulma gibi durumlar da inmede görülen bulgular arasındadır. İnme acil bir durumdur , tedavinin başarısı zamana bağlıdır ve özellikle ilk 4,5 saatte hızlı müdahale gerektirir bu nedenle erken tanı önemlidir.
Erken Tanı
İnme belirtilerini tanımak için "FAST" (Hızlı) kuralı kullanılabilir:
- Face (Yüz): Yüzde asimetri var mı? (Gülümsemeye çalıştırın)
- Arms (Kollar): Kolları yukarı kaldırın, biri aşağıda mı kalıyor?
- Speech (Konuşma): Konuşma bozukluğu veya anlama güçlüğü var mı?
- Time (Zaman): Belirtiler varsa, hemen acil servise başvurun.
İnme riskini azaltmak için alınması gereken tedbirler arasında sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, tütün ve alkol kullanımının sınırlandırılması, düzenli sağlık kontrolleri, stres yönetimi ve yeterli uyku yer alır. Dengeli bir diyetle bol sebze, meyve ve tam tahıllar tüketmek, tuz ve şeker alımını azaltmak önemlidir. Haftada en az 150 dakika orta şiddette fiziksel aktivite yapmak, inme riskini düşürür. Düzenli sağlık kontrolleri ile kan basıncı, kolesterol ve kan şekeri seviyelerinin takibi sağlanmalı, yüksek tansiyon veya diyabet gibi durumlar gerektiğinde tedavi edilmelidir. Ailede inme öyküsü varsa, bu durumu göz önünde bulundurarak risk faktörlerini daha dikkatli takip etmek de faydalıdır.
Dünya İnme Günü, her yıl 29 Ekim'de kutlanır. Bu gün, inme hakkında farkındalık yaratmak, erken belirtilerini hemen tanımak ve inme tedavisi ile inmeyi önlemek için yapılması gerekenleri yaymak amacıyla düzenlenir. İnme, zamanında müdahale edilmezse ciddi sonuçlar doğurabilecek bir durumdur, bu nedenle belirtileri bilmek ve gerektiğinde hızlıca hareket etmek büyük bir fark yaratabilir.
Nöroloji Kliniği
Uzman Doktor Gözde Sercan